Τις τελευταίες μέρες καταγράφηκαν στα ΜΜΕ κάποιες ενέργειες – θέσεις της νέας δημοτικής αρχής που σηματοδοτούν ότι σχεδιάζεται (;) αλλαγή του μοντέλου ‘‘λειτουργίας’’ της πόλης.
Τα θέματα που με ‘’τσίγκλησαν’’ ήταν η συζητώμενη/προτεινόμενη αλλαγή του χαρακτήρα του λιμένος της πόλης και βέβαια η απουσία της δημοτικής αρχής από την συζήτηση στην Αντιπεριφέρεια Λασιθίου για το Χωροταξικό Κρήτης.
Επειδή έχω ζήσει τον Άγιο Νικόλαο και την εξέλιξη του από το ‘60 που θυμάμαι μέχρι σήμερα, με ένα διάλειμμα από το ‘70-’79, θεωρώ ότι πιθανόν να βοηθηθούν οι ιθύνοντες αν υπενθυμίσω όσα έχουν διαδραματισθεί μέχρι σήμερα γιατί δεν έχει έννοια να ανακαλύπτεται κάθε φορά το αυγό του Κολόμβου .
Για το θέμα του λιμανιού έχω να παραθέσω τα παρακάτω :
α. Νομοθετικά
Ο χαρακτηρισμός και η χρήση ενός λιμένος υπόκειται σε εθνικό και περιφερειακό σχεδιασμό γιατί τα λιμάνια αποτελούν ένα ενιαίο δίκτυο και όχι μεμονωμένο ‘’εργαλείο’’ τοπικής σημασίας.
Το λιμάνι μας λοιπόν με βάση τον εθνικό και περιφερειακό σχεδιασμό ΦΕΚ 202Β/16-2-2007 & ΦΕΚ 260ΑΑΠ/8-11-2017 (η παραπάνω φωτογραφία) προβλέπεται επιβατική λειτουργία & λειτουργία κρουαζιέρας είναι δε λιμάνι περιφερειακής εμβέλειας.
Η αλλαγή του χαρακτήρα του δεν υλοποιείται λοιπόν με μια απόφαση του ΔΣ . Απαιτείται νέα νομοθετική ρύθμιση.
Και αν θέλει λοιπόν η δημοτ. αρχή να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να ακολουθηθεί όλη η σχετική διαδικασία. Που προβλέπει διαβούλευση με τις παραγωγικές τάξεις του Δήμου, Εμπορικό Και Βιομηχανικό Επιμελητήριο, Σύνδεσμος Ξενοδόχων, Τουριστικοί πράκτορες, Εργατικό Κέντρο, κλπ. Και βέβαια απόφαση που ενδεχομένως θα ληφθεί θα πρέπει να γίνει αποδεχτή και από την Περιφέρεια αφού το λιμάνι μας συμμετέχει στον περιφερειακό σχεδιασμό. Και τέλος να συμφωνήσει και η Ρ.Α.Λ. (Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων) , και έτσι να οδηγηθεί για τα περαιτέρω, για νομοθετική ρύθμιση.
Η ΔΕΠΑΝ που συντάσσει την σχετική μελέτη δεν γνωρίζει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο ;
Με μια τέτοια απόφαση αλλάζει ο χαρακτήρας και η λειτουργία της πόλης και της περιοχής που έχει ‘‘χτιστεί’’ από το 1990 μέχρι σήμερα.
Αυτό είναι το ζητούμενο τελικά; Αν είναι έτσι να ληφθεί και η σχετική πολιτική απόφαση και να ξέρουμε που πάμε. Ο επιχειρηματικός κόσμος θέλει ‘’καθαρές κουβέντες’’ για να σχεδιάσει τα επόμενα βήματά του.
β. Προϊστορία
Το λιμάνι του Αγίου Νικολάου πριν το 1970 ήταν χαρακτηρισμένο εμπορικό αφού αποτελούσε το μοναδικό αρκούντως αξιόπιστο λιμάνι του νομού.
Αποτελούσε την πύλη εισόδου εμπορευμάτων στον νομό. Η δε λιμενολεκάνη ‘‘χρήσης’’ ήταν όλη η θαλάσσια περιοχή από το λιμάνι μέχρι το ‘‘Καθολικό’’.
Παρ’ ότι στον χωροταξικό σχεδιασμό της περιοχής την δεκαετία του ‘60, μετά την ξενοδοχειακή έκρηξη της παραλιακής αυτής ζώνης, το λιμάνι εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται και για εμπορικούς λόγους .
Οι παλαιότεροι λοιπόν θα θυμούνται την άδοξη ιστορία του εμπορικού μας λιμανιού και της ΛΑΝΕ με τον Βιτσέντζο Κορνάρο. Τότε οι νταλίκες και τα φορτηγά σταματούσαν προσωρινά εκτός πόλης – στον Αλμυρό – και έμπαιναν μέσα στην πόλη όταν έφευγε το πλοίο. Θυμόμαστε τον κεντρικό μας δρόμο – ήπιας (;;;) κυκλοφορίας σήμερα – με τις νταλίκες να κατεβαίνουν ; Και τα φορτηγά και η νταλίκες να βγαίνουν και να ανεβαίνουν την Κων. Παλαιολόγου; Η ανατολική πλευρά του λιμανιού ήταν διπλής κυκλοφορίας τότε. Θα επανέλθει λοιπόν η διπλή κυκλοφορία; Και τα λειτουργούντα καταστήματα; Κρουαζιερόπλοια και νταλίκες μαζί;
Φυσικά , αν το θέλουν οι δημότες και είναι έτοιμοι να δεχτούν και τα αποτελέσματα μιάς τέτοιας ριζικής αλλαγής, είναι απολύτως δεκτό. Ερωτήθηκαν όμως; Στο πρόγραμμα της σημερινής δημοτικής αρχής υπήρχε τέτοιος στόχος;
Ελπίζω αυτή η πρόταση/θέση της νέας δημοτικής αρχής να μην αποτελεί την πρότασή της για τον τουρισμό του αύριο της περιοχής μας.
Και βέβαια περιμένουμε από την αναμενόμενη μελέτη (ΠΕΑΛ ή master plan λιμανιού ή όπως αλλιώς το ονομάσουν) να δούμε τι προτείνεται για την κρουαζιέρα. Μεγαλύτερα πλοία χωρίς εκβάθυνση θα μπορούν να εξυπηρετηθούν; Το επιπλέον κυκλοφοριακό φόρτο από τα μεγαλύτερα κρουαζιερόπλοια μπορεί να τον αντέξει η πόλη; Τι προτείνεται για τα υδροπλάνα και την συνύπαρξή τους στο θαλάσσιο μέτωπο της πόλης με τα ημερόπλοια, τα θαλάσσια σπορ, κλπ. Μας χρειάζονται ; Φυσικά η όποια άποψη εμφανιστεί ελπίζω να είναι στηριγμένη σε οικονομικά στοιχεία της ελληνικής πραγματικότητας.
γ. Μέλλον
Σχεδιάζεται η ενοποίηση των Λιμενικών Ταμείων σε επίπεδο περιφέρειας (λιμενικός Καποδίστριας) αρχικά Ανατολικής και Δυτικής Κρήτης και στην συνέχεια ένα υπό τον ΟΛΗ. Και η ενοποίηση δεν θα αργήσει όπως συνέβη και με τις τράπεζες, τις ΔΟΥ, το ΙΚΑ, κλπ. Αφού υπάρχει σχετική πρόταση προς το Υπ. Ναυτιλίας από την ΡΑΛ. Μήπως θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για να μην βρεθούμε να διαχειρίζονται την θαλάσσια ζώνη μας – την πρόσοψη της πόλης – από το Ηράκλειο; Παραλιακή πόλη χωρίς λόγο για την παραθαλάσσια ζώνη της ;
Και τώρα για τα θέματα του τουρισμού.
Για το νέο χωροταξικό του τουρισμού που η διαβούλευση του τελειώνει τον επόμενο μήνα, προκλήθηκε ενημερωτική σύσκεψη στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου με την συμμετοχή όλων των επιτελικών παραγόντων της Περιφέρειας Κρήτης που έχουν σχέση με τον τουρισμόπ αρουσία του Αντιπεριφερειάρχη Λασιθίου κ. Ι. Ανδρουλάκη και του Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού κ. Κυρ. Κώτσογλου. Οι δημοτική μας άρχοντες όμως ήταν απόντες !!! Οι εκπροσωπούντες την γενέτειρα του τουρισμού στην Κρήτη – και όχι μόνο – έλαμψαν δια της απουσίας τους !!!. Μάλλον … λόγω φόρτου εργασίας προφανώς, πάλι δεν πρόκαμαν. Όπως έγινε πρόσφατα και με τις ΜΠΕ των δύο ξενοδοχείων της πόλης. Ή μήπως ‘‘έσπευσε’’ και εδώ η Περιφέρεια ;
Πολλά και σοβαρά θέματα μας απασχολούν γύρω από το τουριστικό γίγνεσθαι της περιοχής και της χώρας και θα έπρεπε να υπάρχουν διαμορφωμένες απόψεις.
Αναφέρω επιγραμματικά κάποια από τα σοβαρά θέματα.
Πολύ κουβέντα τελευταίως για τον παρατηρούμενο υπερτουρισμό πανελλαδικά . Ισχύει και για την Κρήτη; Ή η ανυπαρξία σοβαρών υποδομών (δομές ΥΓΕΙΑΣ, αεροδρόμια, οδικό δίκτυο, δίκτυα ύδρευσης και επάρκεια νερού, παρεχόμενες υπηρεσίες πόλης, κλπ) είναι το εμπόδιο για τον επιδιωκόμενο μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών; Και τελικά τι επιδιώκουμε; Μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών (λογικής σακιδίου του ‘90) ή ποιοτικότερο , λιγότερο μαζικό άρα και πιο αποδοτικό οικονομικά;
Η πόλη με την ομόφωνη απόφαση του ΔΣ του 1990 οδήγησε τις επενδύσεις που έγιναν – και εξακολουθούν να γίνονται – στην ευρύτερη περιοχή μας σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση του ποιοτικού τουρισμού. Με τα καλά του και τα δύσκολά του. Έτσι η περιοχή απέκτησε ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό στο τουριστικό marketing. Αντέχει λοιπόν η περιοχή την αλλαγή της ομάδας – στόχου που διαχειριζόμαστε τόσα χρόνια; Θα μπορέσει να εξυπηρετήσει το νέο προϊόν; Πόσα χρόνια θα χρειαστούν για την καθιέρωση του νέου προϊόντος;
Ποιές είναι λοιπόν οι αλλαγές/νέες πολιτικές που προτείνονται σε μιά τέτοια περίπτωση ;
Η διαβούλευση με όλους τους ‘’παίκτες’’ είναι εκ των ων ουκ άνευ. Να κατατεθούν όλες οι απόψεις. Να αναζητηθεί βοήθεια από τους ειδικούς.
Αλήθεια, η σύμβαση με την Marketing Greece (ΣΕΤΕ) θα προχωρήσει ; Αν όχι γιατί; Ποιος είναι καλύτερος γνώστης των θεμάτων από τον ΣΕΤΕ που έχει ασχοληθεί ήδη με το τουρισμό της Κρήτης. Οι προτάσεις τους θα ήταν εξαιρετικά σημαντικές.
Οι προσωπικές απόψεις και οι πλειοψηφικές αποφάσεις σε αυτά τα μεγάλα ζητήματα απουσία των παραγωγικών τάξεων που θα τις εφαρμόσουν μόνο προβλήματα θα δημιουργήσουν.
Ας τα ξαναδούμε λοιπόν όλα τα παραπάνω με ευρύτητα πνεύματος και με βάση την αποκτηθείσα εμπειρία εδώ και 35 χρόνια.
Αντώνης Ζερβός
Πολιτ. Μηχ/κός ΕΜΠ / πρώην Δήμαρχος
Υ.Γ. 1 Η αλλαγή κατεύθυνσης της λειτουργίας για το λιμάνι προφανώς εξυπηρετεί – κατά την άποψη της δημοτ. αρχής – την υπόθεση της δικαστικής διένεξης στο Μπουρούνι με την ΤΕΑΜ BLUE GR.
Υ.Γ. 2 Οβιδιακές μεταμορφώσεις της δημοτ. αρχής !!! Ο ‘’κακός’’ σύμβουλος κρουαζιέρας κ. Ιωάννης Μπράς ανανέωσε την συνεργασία του με το Λιμενικό μας ταμείο. Υπέγραψε δήλωση μετανοίας μήπως ; Ή οι κωλοτούμπες είναι πλέον μοντέρνα πολιτική πρακτική;
Υ.Γ. 3 Όπως είχα ανακοινώσει πριν καιρό το site μου – www.antoniszervos.gr – ήδη αναρτήθηκε. Δεν είναι πλήρες ούτε στην οριστική του μορφή. Θα συμπληρώνεται όμως συνεχώς με νέα στοιχεία μέχρι να φτάσει στην τελική του μορφή.